یقه ایستاده یکی از مدل‌های محبوب در طراحی لباس‌های کلاسیک و مدرن است که در عین سادگی، جلوه‌ای شیک و متفاوت به لباس می‌بخشد. دوخت یقه ایستاده به دلیل تنوع در فرم و نوع اجرا، در بین هنرجویان خیاطی بسیار پرطرفدار است. در این آموزش، قصد داریم به صورت کامل و مرحله به مرحله، انواع الگوی یقه ایستاده را بررسی کنیم و سپس نحوه اجرای هر مدل را با نکات کاربردی توضیح دهیم. از مدل‌های پرکاربردی مثل دوخت یقه ایستاده زیپ دار و دوخت یقه ایستاده سرخود گرفته تا مدل‌هایی خاص مانند دوخت یقه ایستاده جلو بسته، دوخت یقه ایستاده جلو باز، چین‌دار یا کاپشنی، همه و همه در این مطلب بررسی شده‌اند. اگر به دنبال یک منبع کامل برای یادگیری دوخت یقه ایستاده هستید، این راهنمای جامع شما را به تمام تکنیک‌های لازم مجهز می‌کند.
دوخت یقه ایستاده ساده | پایه‌ای برای مدل‌های متنوع
برای شروع هر نوع طراحی و خیاطی حرفه‌ای، باید اصول پایه را به‌خوبی شناخت. دوخت یقه ایستاده ساده، اولین قدم برای اجرای انواع مدل‌های پیچیده‌تر این نوع یقه است. این یقه، از یک نوار نسبتاً باریک و صاف تشکیل شده که به‌صورت عمودی دور گردن قرار می‌گیرد و ظاهری ایستاده و مرتب به لباس می‌دهد. برای طراحی الگوی یقه ایستاده ساده، ابتدا اندازه دور گردن دقیق گرفته می‌شود. سپس یک مستطیل با عرض دلخواه (معمولاً بین ۳ تا ۵ سانتی‌متر) و طول برابر با دور گردن + مقدار آزادی، رسم می‌شود. در مرحله بعد، این نوار به لبه‌ی بالایی بالاتنه وصل می‌شود. در این مدل ساده، معمولاً از چسب لایی برای حفظ ایستایی و فرم بهتر استفاده می‌شود.
این یقه، به‌راحتی با دکمه یا قزن بسته می‌شود و می‌تواند به‌صورت جداشونده یا سرخود طراحی شود.
از آنجا که دوخت این مدل پایه برای بسیاری از یقه‌های دیگر مثل یقه‌های زیپ‌دار، چین‌دار یا کاپشنی استفاده می‌شود، یادگیری صحیح آن ضروری است.
اگر قبلاً آموزش دوخت یقه انگلیسی را دیده باشید، می‌دانید که دقت در برش و اتصال، نقش مهمی در زیبایی نهایی یقه ایفا می‌کند؛ این موضوع در یقه ایستاده نیز کاملاً صدق می‌کند.
دوخت یقه ایستاده زیپ‌دار | ترکیبی از زیبایی و کارایی
یکی از مدل‌های پرطرفدار و کاربردی در بین هنرجویان خیاطی، دوخت یقه ایستاده زیپ‌دار است. این مدل به‌ویژه در مانتوها، ژاکت‌ها، لباس‌های اسپرت و حتی لباس‌های رسمی به‌کار می‌رود. وجود زیپ نه‌تنها کارایی لباس را بالا می‌برد، بلکه ظاهری متفاوت و حرفه‌ای به آن می‌بخشد.
برای شروع، ابتدا الگوی یقه ایستاده معمولی را رسم کرده و سپس محل نصب زیپ روی یقه مشخص می‌شود. بهتر است در این مرحله، از چسب لایی برای تثبیت فرم یقه استفاده کنید. زیپ باید در امتداد خط مرکزی جلو قرار گیرد و هنگام دوخت، دقت شود که به صورت متقارن دوخته شود تا زیبایی لباس حفظ شود.
اگر علاقه‌مند به یادگیری مدل‌های مختلف یقه هستید، پیشنهاد می‌کنیم حتماً نگاهی هم به آموزش‌های دوخت انواع یقه زنانه داشته باشید. درک تفاوت‌ها و ویژگی‌های هر مدل، به شما کمک می‌کند تا با دید بازتری طراحی کنید و انتخاب بهتری برای فرم لباس‌تان داشته باشید.
در نهایت، برای دوخت یقه زیپ‌دار می‌توانید از زیپ‌های مخفی یا دندانه‌دار متناسب با نوع لباس استفاده کنید. این مدل به‌خوبی می‌تواند در کت‌ها و کاپشن‌های سبک هم جای بگیرد.
مشاهده این ویدئو را به شما پیشنهاد می‌کنیم!
همچنین شما می‌توانید از طریق لینک زیر به دوره‌های آموزشی رایگان آکادمی خیاطی مهناز بخشایشی دسترسی داشته باشید:
دوخت یقه ایستاده سرخود | اجرای یک‌تکه و بی‌درز
در دوخت یقه ایستاده سرخود، برخلاف مدل‌های جداشونده، یقه بخشی از خود بالاتنه است و به‌صورت یک‌تکه طراحی و برش زده می‌شود. این روش باعث صرفه‌جویی در زمان و ایجاد ظاهری تمیزتر در لباس می‌شود. در الگوی یقه ایستاده سرخود، خط گردن را کمی بالا آورده و امتداد آن را با انحنای ملایم تا سرشانه ادامه دهید. سپس پارچه را روی دولایه تا کنید تا دو سمت یقه به‌صورت قرینه دربیاید. در صورت استفاده از پارچه‌های نازک، پشت یقه را با لایی تقویت کنید تا ایستایی داشته باشد. پس از بستن سرشانه‌ها، یقه را به سمت داخل تا زده و لبه آن را با دوخت مخفی یا چرخ فیکس می‌کنیم.
در رسم الگوی یقه ایستاده سرخود، باید یقه به صورت امتداد یافته از خط گردن طراحی شود و به‌صورت منحنی نرم به پایین تنه لباس متصل شود. از آنجا که دوخت جداگانه وجود ندارد، مرحله نصب حذف شده و در زمان صرفه‌جویی می‌شود. این مدل، انتخابی مناسب برای مانتوهای سبک، تی‌شرت‌ها و پیراهن‌های راحتی است. اگر قصد دارید از مدل‌های حرفه‌ای‌تری در طراحی لباس خود استفاده کنید، بد نیست نگاهی هم به تکنیک‌های آموزش دوخت لباس مجلسی بیندازید.
دوخت یقه ایستاده جلو بسته | برای فرم‌دهی دقیق و رسمی
یکی از کلاسیک‌ترین مدل‌های یقه برای مانتوها و پیراهن‌های رسمی، دوخت یقه ایستاده جلو بسته است. این مدل بدون بازشو در قسمت جلو طراحی می‌شود و ظاهر کاملاً مرتب و شیکی به لباس می‌دهد. برای اجرای این یقه، ابتدا باید الگوی یقه ایستاده را بدون ایجاد خط وسط جلو رسم کرد. یعنی الگو به صورت یک‌تکه روی خط تای جلو قرار می‌گیرد تا هیچ شکافی در وسط یقه وجود نداشته باشد. پس از اندازه‌گیری دقیق دور گردن، مستطیلی با عرض حدود ۴ تا ۵ سانتی‌متر و طول برابر با دور گردن به اضافه آزادی مورد نیاز طراحی می‌شود. این مستطیل که در واقع یقه ماست، از دو لایه تشکیل شده است که با دوخت ساده به هم متصل می‌شوند.
در ادامه، یقه آماده‌شده به بالاتنه دوخته می‌شود. اتصال باید دقیق و تمیز باشد تا یقه دچار تاب خوردگی نشود. لبه داخلی یقه معمولاً با دوخت نیش چرخ یا دوخت مخفی ثابت می‌شود. استفاده از چسب لایی در لایه داخلی توصیه می‌شود تا یقه استحکام و فرم بهتری داشته باشد. پارچه‌های خشک یا نیمه خشک مانند لینن، کرپ یا تترون ضخیم برای این مدل بسیار مناسب‌اند.
اگر در کنار یادگیری این نوع یقه، به طراحی یقه‌های ظریف‌تر و زنانه‌تر علاقه‌مند هستید، آشنایی با الگوی یقه دلبری می‌تواند دایره انتخاب‌های طراحی شما را کامل‌تر کند.
دوخت یقه ایستاده جلو باز | کاربردی و مناسب لباس‌های روزمره
مدل بسیار پرطرفدار در لباس‌های نیمه‌رسمی و کژوال، دوخت یقه ایستاده جلو باز است. در این مدل، یقه در بخش جلویی دارای شکاف یا بازشو است که می‌تواند با دکمه، قزن یا زیپ بسته شود. این ویژگی علاوه بر راحتی در پوشیدن، به طراحی لباس هم ظرافت خاصی می‌دهد.
برای شروع، باید الگوی یقه ایستاده را با در نظر گرفتن محل بازشو در خط وسط جلو رسم کرد. معمولاً بخشی از یقه به صورت کامل دوخته شده و بخش دیگری آزاد گذاشته می‌شود تا زیپ یا دکمه در آن نصب گردد. بعد از آماده‌سازی دو لایه یقه، آن‌ها را به هم متصل کرده و روی لبه گردن بالاتنه می‌دوزیم. بخش داخلی یقه باید دقیقاً با لبه خارجی بالاتنه هم‌تراز باشد تا یقه به خوبی روی گردن بخوابد.
این مدل برای مانتوهای دکمه‌دار، تونیک‌های راحتی، پیراهن‌های بلند یا حتی لباس‌های فصلی گزینه‌ای عالی است. نکته کلیدی در اجرای موفق دوخت یقه ایستاده جلو باز، تقارن دو طرف یقه و انتخاب درست نوع بازشو است. اگر دنبال ظرافت و خلاقیت بیشتر در طراحی هستید، یادگیری تکنیک‌های آموزش خیاطی نازک دوزی می‌تواند کیفیت نهایی کار شما را تا حد زیادی ارتقا دهد.
دوخت یقه ایستاده چین‌دار | ترکیب ظرافت و حجم در طراحی یقه
اگر به دنبال ایجاد جلوه‌ای متفاوت و زنانه در طراحی لباس هستید، دوخت یقه ایستاده چین‌دار می‌تواند گزینه‌ای چشمگیر و جذاب باشد. این مدل به‌خصوص در لباس‌های مجلسی، بلوزهای شیک یا پیراهن‌های خاص به‌کار می‌رود و با اضافه کردن حجم در اطراف گردن، فرم متفاوتی به بالاتنه می‌بخشد.
برای طراحی این مدل، ابتدا باید الگوی یقه ایستاده ساده را به صورت پایه آماده کنید. سپس با ایجاد چین یا پیلی‌های ریز در لبه یقه قبل از اتصال به بالاتنه، ظاهر چین‌دار آن را شکل می‌دهید. این چین‌ها باید متقارن و یکنواخت در دو سمت یقه پخش شوند تا تعادل در طراحی حفظ شود. استفاده از پارچه‌هایی با ریزش بالا مانند کرپ حریر یا ژورژت به طبیعی‌تر شدن چین‌ها کمک می‌کند. بعد از آماده‌سازی چین‌ها، لایه داخلی یقه نیز باید با دقت به پشت آن دوخته شود تا ساختار یقه حفظ شود.
مدل چین‌دار به دلیل داشتن جزئیات بیشتر، کمی زمان‌برتر از یقه‌های ساده است اما جلوه نهایی آن، ارزش صرف وقت بیشتر را دارد.
دوخت یقه ایستاده روی بلیطی | انتخابی مناسب برای لباس‌های رسمی و فرم‌دار
در طراحی مانتوهای رسمی، پالتو یا کت‌های فرمال، دوخت یقه ایستاده روی بلیطی یکی از انتخاب‌های ساختاری و حرفه‌ای به‌شمار می‌رود. در این مدل، یقه روی بخشی به نام بلیطی سوار می‌شود؛ بلیطی در واقع لایه‌ای اضافه و تقویت‌شده در قسمت جلوی لباس است که معمولاً محل قرار گرفتن دکمه‌ها یا قزن‌هاست و به استحکام لبه لباس کمک می‌کند.
برای شروع، ابتدا الگوی یقه ایستاده پایه را آماده می‌کنیم و در طراحی جلوی بالاتنه، فضایی برای بلیطی در نظر می‌گیریم. معمولاً عرض بلیطی بین ۳ تا ۵ سانتی‌متر است و به‌صورت دولایه همراه با چسب لایی طراحی می‌شود تا سفتی و ایستایی لازم را داشته باشد. پس از آماده‌سازی یقه، آن را طوری روی خط گردن می‌دوزیم که پایه یقه دقیقاً روی بلیطی قرار بگیرد. این اتصال باید کاملاً متقارن، تمیز و در راستای خط وسط لباس باشد.
این مدل از دوخت یقه ایستاده باعث می‌شود یقه به‌درستی روی لباس بنشیند، بدون اینکه در قسمت بازشو دچار افتادگی شود. همچنین ظاهر لباس را منظم‌تر، رسمی‌تر و خوش‌فرم‌تر جلوه می‌دهد.
دوخت یقه ایستاده با زیپ | زیپ در ساختار یقه، نه در کل لباس
در میان مدل‌های مدرن و کاربردی، دوخت یقه ایستاده با زیپ گزینه‌ای است که هم ظاهر اسپرت دارد و هم عملکردی بالا. تفاوت مهم این مدل با دوخت یقه ایستاده زیپ‌دار در این است که در اینجا، زیپ مستقیماً بخشی از ساختار یقه است، نه یک بازشو برای کل جلوی لباس. یعنی اگر در مدل زیپ‌دار، زیپ از پایین لباس شروع شده و تا بالای یقه ادامه پیدا می‌کرد، در مدل با زیپ، فقط خود یقه با یک زیپ کوتاه باز و بسته می‌شود.
برای اجرای این مدل، ابتدا الگوی یقه ایستاده پایه آماده می‌شود. سپس وسط یقه یا کناره آن را برای نصب زیپ در نظر می‌گیریم. معمولاً زیپ در مرحله نهایی، بین دو لایه یقه قرار می‌گیرد و به شکلی دوخته می‌شود که فقط دندانه‌های آن دیده شوند. این زیپ می‌تواند نیمه‌مخفی، دکوراتیو یا کاملاً کاربردی باشد. پس از نصب، لایه داخلی یقه نیز با دوخت نیش چرخ یا دوخت مخفی ثابت می‌شود.
این مدل بیشتر در لباس‌های ورزشی، سوییشرت‌ها، هودی‌ها و کاپشن‌های سبک کاربرد دارد. اگر ساختار کلی لباس ساده باشد، یقه با زیپ به آن جلوه‌ای خاص و مدرن می‌بخشد.
دوخت یقه ایستاده کاپشن | گرم، مقاوم و کاربردی
در لباس‌های زمستانی، به‌ویژه کاپشن‌ها، استفاده از دوخت یقه ایستاده کاپشن اهمیت ویژه‌ای دارد. این نوع یقه نه‌تنها نقش حفاظتی در برابر سرما و باد دارد، بلکه در فرم نهایی لباس نیز تأثیر زیادی می‌گذارد. در مقایسه با سایر مدل‌های یقه ایستاده، این مدل معمولاً حجیم‌تر، بلندتر و دارای لایه‌گذاری بیشتری است.
برای شروع، ابتدا الگوی یقه ایستاده را با ارتفاع بیشتر (معمولاً بین ۶ تا ۱۰ سانتی‌متر) طراحی می‌کنیم. سپس این یقه از سه لایه تشکیل می‌شود: پارچه رویه، لایه آستری و یک لایه گرم‌کننده (مثل لایی پشمی یا آستری لحافی). در اغلب موارد، این یقه همراه با زیپ طراحی می‌شود تا به خوبی دور گردن را بپوشاند و مانع ورود سرما شود.
دوخت این مدل نیازمند دقت در ترتیب اتصال لایه‌هاست. ابتدا لایه گرم‌کننده بین آستری و پارچه اصلی قرار می‌گیرد و سپس کل یقه آماده‌شده، به خط گردن کاپشن متصل می‌شود. لبه داخلی معمولاً با نوار اریب یا دوخت مخفی تمیزکاری می‌شود.
نکته مهم در دوخت یقه ایستاده کاپشن این است که فرم نهایی آن باید ایستایی داشته باشد و حتی زمانی که باز است، ظاهر منظم خود را حفظ کند. به همین دلیل، استفاده از چسب لایی و تقویت قسمت‌هایی مثل پایه یقه و محل اتصال به تنه، توصیه می‌شود. این مدل، ترکیبی از تکنیک‌های مختلف است که اگر به‌خوبی اجرا شود، نتیجه‌ای کاملاً حرفه‌ای و بادوام به همراه خواهد داشت.
تنوع در دوخت یقه ایستاده، مسیر حرفه‌ای شدن در خیاطی
همان‌طور که دیدیم، دوخت یقه ایستاده تنوع بالایی دارد؛ از مدل‌های ساده تا انواع زیپ‌دار، جلو بسته، چین‌دار یا مخصوص کاپشن. با شناخت درست هر مدل و اجرای دقیق الگوی یقه ایستاده، می‌توان لباس‌هایی با فرم حرفه‌ای و ظاهری زیبا طراحی کرد. تمرین در اجرای این مدل‌ها، شما را برای ورود به سطح پیشرفته در طراحی و دوخت انواع یقه زنانه آماده می‌کند.
